پزشک ۲۴ سامانه آنلاین مشاوره و معرفی پزشک
کامپوزیت دندان یکی از روش‌های زیبایی دندان است که می‌تواند نامنظمی و بدرنگی دندان‌ها را پوشش بدهد. با استفاده از تکنیک روکش دندان می‌توانید به لبخندی زیبا و چهره‌ای جذاب دست پیدا کنید. اما کامپوزیت دندان چیست و چگونه انجام می‌شود؟
ما در این مقاله قصد داریم تا تمامی اطلاعات لازم را در خصوص این روکش‌های دندان در اختیار شما قرار بدهیم و در مورد موارد استفاده از کامپوزیت و همچنین مزایا و عوارض آن بیشتر توضیح بدهیم. با ما در ادامه مقاله همراه باشید:
کامپوزیت دندان چیست و چگونه انجام می‌شود؟
کامپوزیت و یا روکش دندان نوعی مواد پرکاربرد در دندانپزشکی است که با کمک آن می‌توان ایرادات ظاهری دندان‌ها مانند بدرنگی، لکه‌های دندان، فواصل بین دندان‌ها، نامرتبی دندان‌ها و …. را رفع نمود. این مواد با دقت و مهارت بسیار بالای دندانپزشک بر روی دندان‌ها قرار می‌گیرد به گونه‌ای که حالت طبیعی آن از بین نرود. سپس با استفاده از تابش نور بر روی این مواد سفت و سخت می‌شوند.
مواد کامپوزیت ترکیبی از ماتریس رزین، مواد پرکننده و مواد اتصال دهنده است و قرار گرفتن این مواد بر روی دندان‌ها به صورت لابه به لایه انجام می‌شود و تا زمانی که تمامی ایرادات دندان‌ها رفع شوند این کار ادامه پیدا می‌کند.
مراحل کامپوزیت دندان چیست؟
برای انجام روکش دندان در ابتدا بایستی به بهترین دندانپزشک در این زمینه مراجعه نمایید و پس از آن مراحل زیر را طی کنید:
۱_ دریافت ویزیت اولیه و مراجعه حضوری به دندانپزشک متخصص برای انجام معاینات و بررسی‌های لازم
۲_ در صورت نیاز و تجویز دندانپزشک متخصص گرفتن عکس‌های لازم برای بررسی‌های بیشتر
۳_ ترمیم و یا پر کردن دندان‌های اسیب دیده قبل از انجام کامپوزیت ونیر
۴_ تمیز کردن کامل دندان‌ها قبل از اقدام به کامپوزیت برای آماده سازی دندان‌ها
۵_ انتخاب رنگ کامپوزیت دندان بر اساس سلیقه بیمار و رنگ طبیعی دندان‌ها
۶_ آماده سازی سطح دندان‌ها و در صورت نیاز تراش محدود بر روی سطح دندان
۷_ قرار دادن لایه به لایه مواد کامپوزیت و شکل دادن آن و در نهایت تاباندن نور بر روی مواد
۸_ پالیش و صیقل دادن دندان کامپوزیت شده برای ایجاد فرمی طبیعی
انواع کامپوزیت دندان (بهترین نوع کامپوزیت)
کامپوزیت دندان را می‌توان در انواع مختلفی یافت که انتخاب نوع آن به نظر دندانپزشک متخصص پس از انجام بررسی‌های لازم بستگی دارد. در ادامه به توضیح این موارد پرداخته شده است:
ماکروفیل یا کامپوزیت درشت دانه
در این نوع از کامپوزیت دندان دارای مواد با ذراتی در حدود ۱۰ تا ۱۵ میکرومتر می‌باشد. اینگونه مواد کامپوزیت نسبت به سایر روکش‌های دندان درشت‌تر بوده که همین موضوع باعث شده تا از مقاومت بیشتری برخوردار باشد. مسئله مهم در مورد این نوع کامپوزیت این است که به دلیل استفاده از ذرات درشت‌تر مواد ترمیم آن به سختی صورت می‌گیرد.
میکروفیل یا کامپوزیت ریز دانه
در این نوع کامپوزیت همان طور که از نام آن پیداست ذرات تشکیل دهنده آن از موادی در حدود ۱۰۰ نانومتر تشکیل شده است. به دلیل وجود ذرات ریزدانه در این نوع کامپوزیت باعث شده است تا ترمیم آن به راحتی صورت گیرد و در نهایت به نتیجه‌ای صاف و یکدست برسد. اما باید در نظر داشته باشید که مقاومت و استحکام آن ضعیف‌تر می‌باشد.
نانو هیبرید، هیبرید و میکرو هیبرید
برخی از ذرات این نوع روکش‌های دندان در حدود ۱۰ تا ۱۵ میکرومتر هستند و برخی دیگر از آن‌ها در محدوده ۴۰ میکرومتر قرار دارند. نانوهیبریدها در دسته کامپوزیت هیبرید و با ذراتی کمتر از ۱۰۰ نانومتر تشکیل شده‌اند. از مزایا و معایب آن می‌توان به مقاومت بالا و زیبایی کوتاه مدت تر نسبت به سایر روش‌ها اشاره کرد.
نانوکامپوزیت‌ها
از این نوع روکش‌ها برای حل مشکلات قبلی در کامپوزیت‌های ترکیبی استفاده می‌شوند. اندازه ذرات تشکیل دهنده در این مدل از روکش‌ها در حدود ۲۰ نانومتر است که از مقاومت مناسبی هم برخوردار است. از این نوع کامپوزیت‌های دندان می‌توان به راحتی در ترمیم دندان‌ها و جلا دادن آن استفاده نمود.
قیمت هر واحد کامپوزیت دندان با توجه به نوع کامپوزیت برای هر فرد متفاوت است.
طول عمر کامپوزیت دندان چقدر است؟
عمر و ماندگاری کامپوزیت دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد که بر اساس آن می‌توان این مدت زمان را افزایش و یا کاهش داد. برخی از فاکتورهای موثر بر روی طول عمر کامپوزیت ونیر به شرح زیر هستند:
- میزان رعایت بهداشت دهان و دندان
- رژیم غذایی بعد از کامپوزیت دندان
- جنس و نوع روکش‌های دندان
- میزان مهارت دندانپزشک
- و ….
✓ به صورت کلی و با رعایت تمامی این موارد می‌توان گفت که ماندگاری کامپوزیت دندان در حدود ۱۰ سال می‌باشد.
کامپوزیت دندان بهتر است یا لمینت؟
با وجود این مسئله که کامپوزیت دندان و لمینت دندان هر دو با یک هدف مشترک انجام می‌پذیرند اما در روند انجام آن تفاوت‌هایی وجود دارد. به صورت کلی از تفاوت‌های لمینت و کامپوزیت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برای انجام لمینت دندان، تاج دندان تراشیده شده و قالب‌ها بر اساس آن توسط لابراتور ساخته می‌شوند.
- لمینت دندان می‌تواند بی نظمی و ناهنجاری‌های بیشتری از دندان‌ها را پوشش بدهد.
- انجام لمینت دندان نیاز به چند جلسه درمان دارد اما کامپوزیت در طی یک جلسه صورت می‌گیرد.
- هزینه انجام لمینت دندان بیشتر از کامپوزیت دندان است و ماندگاری و استحکام آن نیز بیشتر می‌باشد.
✓ برای اینکه بتوانید بهترین روش ترمیم ظاهر دندان‌های خود را انتخاب نمایید بایستی به نیاز خود و میزان شدت ناهنجاری دندان و همچنین بودجه‌ای که برای اینکار در نظر گرفته‌اید توجه کنید.
فیلم کامپوزیت دندان
در ادامه می‌توانید فیلم کوتاهی از روکش دندان با کمک کامپوزیت را مشاهده نمایید:
موارد استفاده کامپوزیت دندان
از کامپوزیت ونیر می‌توان برای موارد زیر استفاده نمود:
کامپوزیت دندان جلو
کامپوزیت دندان جلو چگونه است؟ روکش دندان با استفاده از کامپوزیت یکی از روش‌های بسیار مناسب برای زیبایی دندان‌های قدامی می‌باشد. زمانی که دندان‌های جلو دچار شکستگی، تغییر رنگ و یا حتی فواصل بین دندانی باشد به راحتی می‌توان از این روش برای ترمیم و اصلاح آن استفاده نمود. اینکار همچنین به داشتن لبخندی زیباتر و در نهایت به دست آوردن چهره‌ای جذاب‌تر کمک بسیاری می‌کند.
پر کردن فضای خالی بین دندان‌ها
یکی دیگر از موارد پرکاربرد برای استفاده از کامپوزیت دندان، پر کردن فواصل خالی بین دندان‌ها می‌باشد. بسیاری از افراد برای حل این مسئله اقدام به انجام کامپوزیت می‌کنند که علاوه بر رفع این مشکل به زیبایی دندان‌هایشان کمک بسیاری می‌کنند.
کامپوزیت دندان افتاده
کامپوزیت می‌تواند به دلایل مختلفی همچون پوسیدگی دندان زیر کامپوزیت، عفونت لثه، فشار بیش از حد به کامپوزیت، کیفیت نامناسب کامپوزیت و …. از روی دندان جدا شود. پس از بروز این مسئله بایستی سریعا به مطب پزشک خود مراجعه نمایید تا پس از بررسی‌های لازم تعمیر و یا تعویض گردد.
کامپوزیت دندان بهم ریخته
دندان‌های بهم ریخته و یا نامنظم در صورتی که میزان شدت آن بسیار بالا نباشد می‌توان از کامپوزیت برای بهبود و اصلاح این موارد استفاده نمود. در واقع مواد کامپوزیت می‌تواند نامرتب بودن دندان‌ها را تا حدودی پوشش بدهد.
کامپوزیت دندان بدون تراش
یکی از مزیت‌های بسیار مهم در کامپوزیت دندان، عدم نیاز به تراش دندان برای چسباندن این مواد می‌باشد. در بعضی از مواقع که تاج دندان بزرگ بوده و ممکن است باعث درشت شدن دندان‌ها شود ممکن است پزشک به صورت کاملا محدودی آن را تراش بدهد.
کامپوزیت دندان بالا
بسیاری از افراد تمایل دارند تا تنها دندان‌های فک بالای خود را کامپوزیت کنند چرا که نسبت به دندان‌های پایین بیشتر قابل مشاهده می‌باشد. اینکار می‌تواند باعث شود تا فرد لبخندی زیباتر و در نهایت چهره‌ای جذاب‌تر داشته باشد.
کامپوزیت دندان پوسیده جلو
برای ترمیم پوسیدگی دندان‌های جلو راهکارهای بسیاری وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به پر کردن تاج دندان، کشیدن دندان، عصب کشی و یا ترمیم دندان با کمک کامپوزیت اشاره نمود. استفاده از کامپوزیت دندان می‌تواند علائم پوسیدگی و تیرگی دندان را به طور کامل پوشش بدهد.
کامپوزیت دندان پایین
کامپوزیت نیز برای زیبایی دندان های فک پایین هم انجام می‌پذیرد. برای اینکار تعداد دندان‌های مورد نیاز برای انجام اینکار که توسط خود فرد و دندانپزشک تعیین می شود با کمک مواد کامپوزیت پوشش داده می‌شوند.
کامپوزیت دندان پر شده
همان طور که می‌دانید کامپوزیت دندان لایه بسیار نازکی از مواد ونیر کامپوزیت همرنگ دندان‌ها می‌باشد. از این جهت می‌توان برای پر کردن دندان‌های آسیب دیده از آن استفاده نمود تا همرنگ سایر دندان‌ها و کاملا طبیعی باشد.
کامپوزیت دندان خرگوشی
برای انجام کامپوزیت دندان خرگوشی، مواد با مقاومت بالا بر روی دندان‌های جلویی قرار می‌گیرند و با اشعه نور بر روی سطح دندان سفت و محکم می‌شوند. در نهایت با صیغل دادن این مواد به فرم پذیری بیشتر آن کمک می‌کنند.
کامپوزیت دندان جلو امده
در صورت نیاز و بزرگ بودن تاج دندان ممکن است سطح بسیار نازکی از آن تراشیده شود و سپس مواد کامپوزیت بر روی دندان‌ها قرار گیرند. اینکار باعث می‌شود تا حالت جلو آمده دندان‌ها کاملا بهبود یابد و به زیبایی بیشتر لبخند بیمار کمک بسیاری می‌کند. اگر میزان ناهنجاری دندان‌ها زیاد باشد باید ابتدا درمان ارتودنسی دندان انجام شود و پس از آن می‌توانید کامپوزیت دندان انجام دهید.
کامپوزیت تمام دندان‌ها
روکش دندان با استفاده از کامپوزیت می‌تواند بر اساس نیاز و خواسته بیمار و همچنین نظر دندانپزشک متخصص پس از انجام بررسی‌های لازم بر روی تعداد دندان‌های مشخصی قرار گیرد. در واقع کامپوزیت می‌تواند بر روی کل دندان‌ها و یا تعداد محدودی از آن‌ها قرار گیرد.
جدیدترین مدل کامپوزیت دندان کدام است؟
جدیدترین کامپوزیت ونیر را می‌توان کامپوزیت نانوفیل دانست که توسط شرکت ESPE به ثبت رسیده است. این نوع از کامپوزیت دارای ذرات بسیار کوچکی در حدود ۰٫۰۰۵ تا ۰٫۰۰۱ میکرومتر هستند که قابلیت چسبندگی بسیار قوی دارند. از ویژگی‌های بارز این نوع روکش دندان می‌توان به پرداخت راحت، سازگاری بالا، خواص نوری و …. اشاره نمود.
چه تعداد از دندان‌ها نیاز به کامپوزیت دارند؟
تعداد دندان‌های مورد نیاز برای انجام کامپوزیت به نیاز خود فرد و همچنین نظر دندانپزشک متخصص بستگی دارد. در واقع تعداد دندان‌هایی که دارای بی نظمی و بدرنگی هستند به روکش نیاز دارند. اما در نهایت این مسئله کاملا شخصی بوده و فرد می‌تواند با مشورت پزشک خود هر تعداد از دندان‌هایی را که احتیاج دارد کامپوزیت انجام بدهد.
کامپوزیت دندان بهتر است یا بلیچینگ (سفید کردن)
بلیچینگ دندان روشی برای سفید کردن دندان‌ها محسوب می‌شود و این تکنیک نمی‌تواند نامرتبی و یا ناهنجاری‌های دندان را پوشش بدهد. برای دندان‌هایی که رنگ آن‌ها متمایل به زرد هستند می‌توان از راهکار بلیچینگ برای سفید کردن آن‌ها استفاده نمود که مدت ماندگاری آن در حدود ۶ ماه تا یکسال می‌باشد.
اما در کامپوزیت دندان علاوه بر رفع بدرنگی دندان‌ها، نامنظمی و فواصل بین دندانی نیز برطرف می‌شود. از این رو می‌توان از این روش برای اصلاح طرح لبخند و داشتن چهره‌ای جذاب‌تر نیز استفاده کرد که مدت ماندگاری آن نیز در حدود ۱۰ سال می‌باشد.
مزایای کامپوزیت دندان چیست؟
روکش دندان با استفاده کامپوزیت می‌تواند مزایای بسیاری را به همراه داشته باشد که از جمله آن‌ها به موارد زیر اشاره شده است:
- زیبایی لبخند و چهره
- افزایش اعتماد به نفس
- انجام کامپوزیت در یک جلسه
- هزینه کمتر نسبت به سایر روش‌ها
- پوشش بسیاری از عیوب ظاهری دندان‌ها
✓ به دلیل مزایای بسیاری که کامپوزیت دندان دارد امروزه به عنوان یک روش بسیار پرطرفدار برای اصلاح لبخند و زیبایی بیشتر در افراد شناخته می‌شود.
کامپوزیت دندان چقدر طول می‌کشد؟
کامپوزیت دندان معمولا در طی یک جلسه انجام می‌شود و مدت زمان آن برای هر دندان در حدود ۴۰ تا ۶۰ دقیقه می‌باشد. البته باید بدانید که مدت زمان انجام کامپوزیت به صورت کلی به تعداد دندان‌های مورد نیاز برای انجام اینکار و همچنین مهارت و تخصص دندانپزشک بستگی دارد. از این رو این مدت زمان برای تمامی افراد یکسان نمی‌باشد و ممکن است طول مدت درمان برای یک فرد کاهش و یا افزایش پیدا کند.
کامپوزیت دندان برای چه کسانی مناسب است؟
این روش درمانی ممکن است برای تمامی افراد مناسب نباشد از این رو در ادامه به توضیح بیشتر در خصوص افراد واجد شرایط برای انجام کامپوزیت دندان پرداخته شده است:
- متقاضیانی که دارای دندان‌های کوتاه و یا کوچک هستند.
- کسانی که از فواصل خالی در میان دندان‌های خود برخوردار هستند.
- افرادی که دندان‌های آن‌ها به دلایل مختلف دچار تغییر رنگ شده است.
- افرادی که تمایل دارند تا نامرتبی و نامنظمی دندان‌هایشان را رفع نمایند.
- وجود لکه‌های سفید و یا تیره بر روی دندان‌ها با کامپوزیت نیز رفع می‌شود.
کامپوزیت دندان چه عوارضی دارد؟
روکش دندان با استفاده از کامپوزیت می‌تواند مانند سایر روش‌های زیبایی دارای عوارضی باشد که در ادامه به توضیح این موارد پرداخته شده است:
- نسبت به لمینت دندان از مقاومت کمتری برخوردار است.
- همچنین نسبت به لمینت دندان از طول عمر کوتاه‌تری برخوردار است.
- امکان شکسته شدن کامپوزیت دندان بر اثر عدم مراقبت لازم نیز وجود دارد.
- احتمال تغییر رنگ و یا لکه پذیری بر روی این نوع از روکش دندان وجود دارد.
چگونه از کامپوزیت دندان مراقبت کنیم؟
مراقبت بعد از کامپوزیت دندان برای افزایش ماندگاری و جلوگیری از آسیب رسیدن به ان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. از این رو در ادامه به این موارد اشاره شده است:
- بهداشت دهان و دندان را بیشتر از قبل رعایت کنید و به صورت مداوم از مسواک و نخ دندان استفاده کنید.
- مصرف نوشیدنی‌های که دارای رنگدانه‌های اضافه هستند مانند نوشابه و یا چایی را کمتر استفاده کنید.
- مصرف سیگار، قلیان و یا سایر دخانیات را کاهش بدهید تا از تغییر رنگ کامپوزیت‌های خود جلوگیری کنید.
- از شکستن آجیل با دندان و قرار دادن اجسام سفت و سخت در بین دندان‌های خود به شدت پرهیز کنید.
- مراقب باشید تا ضربه‌ای به دندان‌های شما وارد نشود زیرا می‌تواند باعث شکستگی کامپوزیت گردد.
- از جویدن و یا خوردن خوراکی‌های چسبناک مانند آدامس و یا پاستیل بعد از کامپوزیت خودداری کنید.
به صورت کلی باید گفت که داشتن رژیم غذایی مناسب بعد از کامپوزیت دندان و استفاده کمتر از خوراکی‌های سفت و یا حاوی رنگ غیر مجاز می‌تواند طول عمر و ماندگاری کامپوزیت‌های دندان شما را افزایش بدهد.
رژیم غذایی مناسب بعد از کامپوزیت دندان
همان طور که به این موضوع اشاره کردیم، رژیم عذایی مناسب بعد از روکش دندان با کامپوزیت می‌تواند در میزان ماندگاری آن تاثیر مستقیمی داشته باشد. برخی از موارد مهم در خصوص این مسئله به شرح زیر می‌باشد:
- در طول روز از آب فراوان استفاده کنید تا در صورتی که از خوراکی‌های حاوی رنگ مصرف کرده باشید آن را از روی دندان شما پاک کند.
- هرچه غذاهای سفت کمتر استفاده کنید بهتر است. در نتیجه مصرف غذاهای نرم مانند سوپ، فرنی، شیربرنج و … را افزایش بدهید.
- بهتر است به جای استفاده از آبمیوه‌های صنعتی از آبمیوه‌های طبیعی که حاوی رنگ‌های غیر مجاز نمی‌باشند استفاده کنید.
- بهتر است میوه‌ها و سبزیجات سفت و سخت را به صورت کمپوت و یا بخارپز شده استفاده کنید.
- همچنین مصرف غذاهای بسیار شیرین را تا جای ممکن به حداقل برسانید.
کامپوزیت دندان در دوران بارداری چگونه است؟
انجام کامپوزیت در طول دوران بارداری هیچ گونه محدودیتی ندارد و خانم باردار می‌تواند پس از گذشت سه ماه از بارداری خود اینکار را انجام بدهد. اما در صورت عدم ضرورت اینکار بهتر است انجام کامپوزیت دندان را به بعد از دوران بارداری انتقال بدهید.
سوالات متداول
۱_ ایا بر روی روکش می توان کامپوزیت دندان انجام داد؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که انجام کامپوزیت بر روی دندان‌های روکش شده امکان پذیر نمی‌باشد چرا که این مواد قابلیت چسبندگی بر روی روکش‌ها ندارند.
۲_ ایا روی دندان ایمپلنت شده می‌توان کامپوزیت انجام داد؟
در مورد این مسئله نیز همانند روکش دندان، بر روی دندان‌های ایمپلنت شده نمی‌توان کامپوزیت انجام داد. چرا که چسب کامپوزیت دندان بر روی اینگونه روکش‌ها قابلیت چسبندگی ندارد.
۳_ چگونه بهترین مدل کامپوزیت دندان مناسب صورت خود را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب بهترین مدل کامپوزیت دندان می‌توانید بر اساس سایر دندان‌های خود و رنگ طبیعی آن‌ها اینکار را انجام بدهید. برای انجام بهتر این کار می‌توانید با دندانپزشک خود مشورت نمایید.
۴_ ایا کامپوزیت دندان دارد دارد؟
برای انجام کامپوزیت دندان از بی حسی موضعی استفاده می‌شود از این رو بیمار در حین انجام کار هیچ گونه احساس درد و ناراحتی نخواهد داشت.
۵_ ایا کامپوزیت دندان باعث بد بو شدن دهان می‌شود؟
کامپوزیت نیز مانند دندان‌های طبیعی نیاز به رعایت بهداشت دهان و دندان دارد تا از تجمع باکتری و باقی ماندن غذا و خوراکی در بین دندان جلوگیری شود. در صورتی که بهداشت دندان‌های خود را به طور کامل رعایت نمایید می‌توانید از بروز بوی بد دهان خود جلوگیری کنید.
۶_ جرم گیری کامپوزیت دندان چگونه است؟
یکی از روش‌های سلامت دهان انجام جرمگیری دندان است که اینکار را می‌توان بعد از کامپوزیت دندان هم انجام داد. در واقع یکی از روش‌های بسیار موثر برای کاهش بوی بد دهان بعد از کامپوزیت انجام جرمگیری دندان می‌باشد.
